آشنایی با گیاهان دور کننده حشرات

با توجه به اینکه بسیاری از افراد با مشکل وجود حشرات موذی در خانه خود درگیر هستند، جالب است بدانید برخی از گیاهان می‌توانند به عنوان یک سد طبیعی در برابر این حشرات عمل کنند. این گیاهان فاقد هر گونه ترکیبات مضر و آسیب‌زا برای انسان هستند و یک مزیت آن‌ها، به صرفه، اقتصادی و در دسترس بودن آن‌ها است. می‌توان با کمک رایحه قوی آن‌ها یا سوزاندن و دود کردن برگ‌هایشان حشرات را به راحتی از فضای خانه دور کرد. در این مقاله قصد داریم انواع گیاهان دور کننده حشرات و طرز استفاده از آن‌ها را بررسی کنیم.

گیاهان دور کننده حشرات چگونه عمل می‌کنند

به طور کلی گیاهان دور کننده حشرات دارای ترکیبات فتوشیمیایی خاص هستند که با تاثیر بر سیستم بویایی و عصبی حشرات، آن‌ها را از محیط فراری می‌دهند. این ترکیبات می‌توانند در هر قسمت از گیاه مانند برگ، گل، شهد یا رایحه آن‌ها موجود باشند. همچنین برخی از آن‌ها دارای گل و برخی نیز فاقد گل هستند.

همانطور که پیش‌تر اشاره شد، می‌توان با استفاده از رایحه طبیعی این گیاهان، سوزاندن برگ‌های آن‌ها و همچنین به دست آوردن نوعی روغن از آن‌ها، حشرات موذی را فراری داد.

چرا باید برای فراری دادن حشرات از گیاهان استفاده کنیم؟

حشرات یکی از متنوع‌ترین جانوران در گروه بندپایان هستند که در تمامی زیستگاه‌ها بخصوص در فصول گرم سال حضور دارند. وجود این موجودات در خانه می‌تواند موجب مزاحمت و آسیب به افراد شود. با توجه به اینکه استفاده مداوم از سموم و آفت‌کش‌ها اثری کوتاه‌مدت داشته، به محیط زیست آسیب می‌زند، باعث بروز انواع بیماری‌ها مانند آسم و سرطان می‌شود و گاهی اوقات حتی تاثیری بر دفع حشرات نمی‌گذارد، استفاده از گزینه‌های طبیعی مانند گیاهان دور کننده حشرات می‌تواند روشی بهتر باشد. استفاده از این گیاهان علاوه بر مزایایی که ذکر شد، می‌تواند به مطبوع کردن محیط و زیباسازی آن نیز کمک کند.

طرز استفاده از گیاهان دور کننده حشرات

• قرار دادن گلدان‌های حاوی این گیاهان در مجاورت پنجره‌ها
• آویزان کردن گیاهان دور کننده حشرات نزدیک درب ورودی و پنجره‌ها
• سوزاندن و دود کردن برگ‌های این گیاهان در فضای خانه
• قرار دادن گل‌ها و برگ‌های خشک‌شده از این گیاهان در اتاق‌های خانه و همچنین قرار دادن آن زیر فرش‌ها، داخل کمدها و … .
• استفاده از روغن بدست‌آمده از این گیاهان برای تهیه اسپری، شمع و عود.

انواع گیاهان دور کننده حشرات

گیاهان دور کننده حشرات را می‌توان به دو گروه گیاهان معطر آپارتمانی و گیاهان زینتی آپارتمانی تقسیم نمود که در ادامه چند نمونه از هر کدام را بررسی خواهیم کرد:

گیاهان معطر آپارتمانی دور کننده حشرات:

• ریحان: ریحان از گیاهان سبز معطر با خواص دارویی و غذایی است که می‌توان با کاشت آن در گلدان، فضای خانه را از وجود حشراتی همچون مگس پاکسازی کرد.
• اسطوخودوس یا لاوندر: این گیاه که رایحه‌ای منحصر به فرد و رنگی زیبا دارد، با تاثیر بر سیستم بویایی حشرات آن‌ها را فراری می‌دهد. قابل ذکر است که استفاده از روغن بدست‌آمده از این گیاه بر بدن، مانع نیش‌زدگی توسط حشرات خواهد شد.
• رزماری: رایحه تند رزماری به شدت حشرات موذی را فراری می‌دهد. همچنین جوشانده این گیاه نیز به عنوان اسپری دافع حشرات استفاده می‌شود.
• اکالیپتوس: اکالیپتوس با رایحه قوی و ترکیبات فتوشیمیایی خود، جزو بهترین گیاهان دور کننده حشرات است. این گیاه حتی لارو حشرات را از بین می‌برد.
• نعنا: این گیاه با رایحه فوق‌العاده خود، جزو گیاهان ضد پشه به شمار می‌رود. این گیاه را می‌توان به علت سرعت رشد بالا، درون گلدان و با شرایط آپارتمانی نیز پرورش داد. نعنا همچنین دور کننده عنکبوت و مورچه نیز به شمار می‌رود.
• نعنا گربه‌ای: این گیاه نیز با داشتن ترکیبات فتوشیمیایی نپتالاکتون، انواع سوسک حمام، مگس، پشه و کنه را فراری می‌دهد.
• نعنا ترنجی: این گیاه که گل‌های قرمز، صورتی و بنفش دارد، علاوه بر زیبایی منحصر به فرد خود حشرات موذی را نیز از محیط خانه دور می‌کند.
• بادرنجبویه یا فرنجمشک: این گیاه ضدپشه، بسیار مقاوم است و از خانواده نعنا به شمار می‌رود.
• آویشن لیمویی: فشردن یا سوزاندن برگ‌های این گیاه، رایحه‌ای در محیط آزاد می‌کند که حشرات را فراری خواهد داد. این گیاه قابل پرورش در پاسیو، گلدان، باخچه و تراس است.

گیاهان زینتی آپارتمانی دور کننده حشرات:

• گل جعفری: این نوع از گیاهان دور کننده حشرات، جزو گیاهان زینتی به شمار می‌رود و فراری‌دهنده حشراتی از جمله سوسک و پشه است.
• گل شمعدانی سیترونلا: رایحه و عطر بی‌نظیر این گل‌ها به دفع حشرات در آپارتمان کمک می‌کند.
• گل همیشه بهار: این گیاه ضدپشه، انواع شپش‌های گیاهی و شته‌ها را نیز فراری می‌دهد.
• گل داوودی: این گیاه با دارا بودن ترکیبات شیمیایی Pyrethrum در عصاره گلبرگ‌های خود، باعث دفع و مرگ حشرات می‌شود.
• گل اطلسی: این گل که در شهر خود ترکیبات فتوشیمیایی خاصی دارد، عامل دفع‌کننده قوی انواع حشرات و بخصوص سوسک‌ها است.
• گل آلیوم: این گیاه که قابل کشت در گلدان، تراس و باغچه است، به روزانه ۶ ساعت نور خورشید نیاز دارد. گل آلیوم می‌تواند حشرات و آفات را دفع کند.
• مریم گلی: این نوع از گیاهان دور کننده حشرات، ترکیبات فتوشیمیایی در برگ‌های خود دارد. با دود کردن برگ‌های آن، می‌توان حشرات موذی را فراری داد و آن را در باغچه، تراس یا گلدان کاشت.
• گل لادن: این گیاه با آزاد کردن ترکیباتی در هوا، موجب حفاظت خود، سایر گیاهان و محیط اطراف در برابر حشرات موذی می‌شود. گل لادن که قابل کاشت در گلدان، تراس آپارتمان و باغچه است، به مراقبت چندانی نیاز ندارد.

سایر گیاهان دور کننده حشرات

گیاهانی که در ادامه معرفی خواهیم کرد، با وجود اینکه قدرت دفع حشرات را دارند، مناسب نگهداری در شرایط آپارتمانی نیستند و باید در باغچه‌های منازل، باغ‌ها و فضاهای باز پرورش داده شوند:

• علف لیمو: این گیاه ترکیبات سیترال و لیمونن دارد و نام دیگر آن چمن معطر است. روغنی که از آن استخراج می‌شود، می‌تواند پشه‌ها را از شما دور نگه دارد. این روغن در ساخت شمع نیز به کار می‌رود. زیرا با سوختن شمع، رایحه‌ای خاص در هوا آزاد می‌شود که حشراتی مانند پشه را فراری می‌دهد.
• درخت برگ بو: رایحه مطبوع در برگ بو، حشراتی از جمله سوسک حمام، پشه و مگس را فراری می‌دهد.
• سیر: این گیاه علاوه بر خواص دارویی و درمانی فراوان خود، دافع حشرات نیز هست. اگر آن را در نزدیکی گل رز بکارید این گل هرگز دچار شته نمی‌شود.
• پیازچه: با کاشت پیازچه در باغچه و باغ، می‌توانید محیط را از وجود مگس، سوسک و شته پاکسازی کنید.
• علف گربه یا سنبل‌الطیب: این گیاه شما را شر انواع پشه، مگس و سوسک خلاص می‌کند. همچنین روغن آن می‌تواند به عنوان اسپری دافع حشرات استفاده شود.
• علف چشمه: این مورد، جزو قدیمی‌ترین گیاهان دور کننده حشرات است. رایحه خاصی که توسط این گیاه در هوا پخش می‌شود، انواع حشرات و شته‌ها را دور می‌کند. علف چشمه در باغ‌های میوه و زمین‌های زراعی می‌روید.
• گل ابری: این گل ترکیب فتوشیمیایی کومارین۱۰ دارد که پشه‌ها (برخلاف پروانه‌ها) از آن متنفر هستند. گل ابری مخصوص باغچه و فضای باز است.
• نیلوفر آبی: این گیاه که در آب رشد می‌کند، برای دفع انواع حشرات از جمله پشه‌ها در محیط اطراف حوض بسیار مناسب است.

گیاهان دور کننده حشرات که روشی متفاوت دارند

گیاهانی که ذکر کردیم، با کمک عطر و رایحه و در برخی موارد روغن خود، حشرات را دفع می‌کنند. اما در ادامه گیاهانی نام برده می‌شوند که حشرات را به سمت خود جذب کرده و سپس به روش متفاوت آن‌ها را از بین می‌برند:

• گیاه شاه‌پسند: این گیاه انواع پشه و سوسک ژاپنی را به سمت خود جذب کرده، آن‌ها را مسموم می‌کند و از بین می‌برد.
• گل ساعتی: این دسته از گیاهان دور کننده حشرات، سوسک‌ها را به خود جذب کرده و با مسموم کردن آن‌ها، موجب نابودیشان می‌شود.
• گیاه پارچ یا نپنتیس: این گیاه گوشت‌خوار با شهد، رایحه و رنگ خاص خود، حشرات را به سمت خود جذب می‌کند و آن‌ها را می‌بلعد. حشرات بلعیده‌شده، در شهر چسبناک گیاه به دام افتاده و هضم می‌شوند. این گیاه که در محیط آفتابی و مرطوب پرورش می‌یابد، انواع مورچه، مگس، زنبور و سوسک را می‌بلعد.
• ونوس حشره‌خوار: این گیاه در شرایط خاص گلخانه‌ها پرورش می‌یابد. برگ‌های آن که شبیه به صدف هستند، به محض قرار گرفتن حشره بر روی آن‌ها، بسته می‌شوند. ونوس حشره‌خوار انواع حشرات از جمله مگس و مورچه را از بین می‌برد.
• گیاه ساراسنیا: این گیاه گوشت‌خوار که برگ‌های عجیبی دارد، با رایحه قوی و رنگ زیبای خود حشرات را جذب کرده و به دام می‌اندازد.
• گیاه کوزه‌ای: این کیاه که در باتلاق‌ها رشد می‌کند، با رنگ و رایحه خاص خود حشرات را جذب کرده و از بین می‌برد.