پیله‌آ: روش نگهداری و بیماری‌های آن

پیله‌آ: روش نگهداری و بیماری‌های آن

گیاه زیبای پیله‌آ از خانواده «Unticaceae» و بومی کشور ویتنام و چین است. نام علمی آن «Pilea Cadierii» بوده و به آب و هوای گرم و مرطوب علاقمند است. پیله‌آ که به آن آلومینیومی یا برگ هندوانه‌ای نیز گفته می‌شود، محیط منزل را بسیار زیبا می‌کند اما جزو سخت‌ترین گیاهان برای پرورش و نگهداری است. به همین دلیل نگهداری و بیماری‌های پیله‌آ به هیچ وجه به تازه‌کاران توصیه نمی‌شود. برگ‌های این گیاه زیبا مستطیلی شکل و تخم مرغی بوده، ۸ سانتی‌متر طول دارند و به طور متقابل قرار می‌گیرند. این برگ‌ها کوچک و پرزدار بوده و رنگی سبز با خطوط نقره‌ای دارند.

علت زیبایی پیله‌آ

این گیاه به دلیل الگوهای نقره‌ای منحصر به فرد روی برگ‌هایش که طرح زیبایی از اشکال مختلف در کل گیاه ایجاد می‌کند، زیبایی خاصی دارد. گل‌های این گیاه که به ندرت می‌رویند، کوچک و سفید رنگ بوده و در طول تابستان روی شاخه‌های آن دیده می‌شوند.

اگر گیاه گل داد، همان زمان که گل‌ها جوانه زدند آن‌ها را از گیاه جدا کنید زیرا آن‌ها در واقع نوعی اتلاق انرژی بوده و مانع رشد گیاه می‌شوند. حداکثر ارتفاع پیله‌آ به ۳۰ تا ۶۰ سانتی‌متر می‌رسد.

لازم به ذکر است که نگهداری و بیماری‌های پیله‌آ برای سگ و گربه سمی است و اگر حیوان خانگی دارید، نباید از آن نگهداری کنید.

نگهداری و بیماری‌های پیله‌آ و گونه‌های مختلف آن

گیاه پیله‌آ گونه‌های مختلفی دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود:

• Pilea involucrate: این گونه از پیله‌آ، به گیاه دوستی معروف است. Pilea involucrate گیاهی بسیار زیباست که برگ‌های حوله‌ای شکل به رنگ سبز دارد. این گیاه بومی جنگل‌های آفریقای جنوبی و مناطق گرم و مرطوب است.
• Pilea microphylla: این گونه با نام‌های گل ورنا، گیاه توپ‌خانه و سرخس توپ‌خانه نیز شناخته می‌شود. Pilea microphylla برگ‌هایی فراوان به رنگ سبز دارد که بیضی شکل یا گرد بوده و بسیار کوچک هستند. ساقه این گیاه گوشتی است. این گونه از پیله‌آ، گل‌هایی ریز به رنگ سفید مایل به سبز دارد که فصل شکوفایی آن نیز پاییز است.
• Pilea variegate: اندازه این گونه کوچک‌تر است و برگ‌هایی ابلق، سفید و صورتی دارد. این گونه از پیله‌آ می‌تواند تا حداکثر ۱۵ سانتی‌متر رشد کند.

شرایط نگهداری و بیماری‌های پیله‌آ

• نور: پیله‌آ به نور متوسط غیرمستقیم نیاز دارد و نور زیاد و مستقیم موجب آسیب دیدن برگ‌های آن می‌شود. برگ‌هایی که در معرض نور مستقیم خورشید قرار گیرند، بلافاصله آفتاب‌سوخته و زرد خواهند شد. باید این برگ‌ها را از گیاه جدا کنید و آن را به محلی با نور کم‌تر منتقل نمایید. مناسب‌ترین مکان برای این گیاه، مکان نیمه‌سایه است.

در نگهداری و بیماری‌های پیله‌آ نور ناکافی نیز باعث می‌شود ساقه‌های پیله‌آ بلند و باریک شوند و برگ‌ها از هم فاصله گیرند. در این شرایط باید گیاه را به مکانی روشن‌تر منتقل کنید اما ساقه‌ها را از نزدیکی سطح خاک قطع نکنید، فقط باید آن‌ها را سرزنی نمایید تا رشد جوانه‌های جانبی تحریک شود.

• آبیاری: پیله‌آ به آبیاری متوسط نیاز دارد. بهترین زمان آبیاری آن وقتی است که سطح خاک به عمق یک بند انگشت کاملا خشک شده باشد، بنابراین زودتر از این زمان نباید گیاه را آبیاری کنید.

در بهار و تابستان بین ۲ تا ۳ بار در هفته گیاه را آبیاری کنید. در زمستان فواصل بین آبیاری‌ها را بیشتر نموده و به یاد داشته باشید که آبیاری بیش از حد، موجب پوسیدگی ریشه و ریختن برگ‌های گیاه خواهد شد.

• میزان رطوبت: پیله‌آ به محیطی مرطوب نیاز دارد. بهتر است دو بار در هفته گیاه را آب‌پاشی کنید یا ظرفی پر از آب را در کنار گیاه قرار دهید تا رطوبتش تامین شود.
• کوددهی: برای نگهداری و بیماری‌های پیله‌آ و افزایش رشد آن، باید در فصول بهار و تابستان هر ۲ الی ۴ هفته یکبار به آن کود دهید.
• خاک مناسب: پیله‌آ به خاکی با زهکشی خوب و نیمه‌سبک نیاز دارد. این خاک باید غنی نیز باشد. مناسب‌ترین ترکیب برای این گیاه، ترکیب پیت ماس، شن و خاک باغچه خواهد بود. بهترین خاک برای پیله‌آ نیز خاک هلندی است.
• دمای ایده‌آل: پیله‌آ گرمادوست بوده و تا ۱۵ الی ۲۱ درجه سانتی‌گراد دما را می‌تواند تحمل کند.

تعویض گلدان پیله‌آ

مناسب‌ترین فصل برای تعویض گلدان پیله‌آ، بهار است. تا زمانی که ریشه از گلدان بیرون نزده است اقدام به تعویض گلدان نکنید.

هرس کردن پیله‌آ

شما باید هر سال ساقه‌های پیله‌آ‌ را هرس نموده و طول آن‌ها را به نصف مقدار اولیه کاهش دهید. چنین کاری باعث می‌شود گیاه به طور طبیعی برگ‌هایی سالم بدهد و ظاهری تنک و کم‌پشت نداشته باشد. همچنین به مرور زمان، برگ‌هایی پایین ساقه‌های مسن‌تر می‌ریزند (که طبیعی است) اما این امر ممکن است موجب ناخوشایند شدن ظاهر گیاه شود. می‌توانید برای نگهداری و بیماری‌های پیله‌آ این ساقه‌ها را از گیاه جدا کنید و از آن‌ها به عنوان قلمه برای تکثیر گیاه استفاده نمایید.

نگهداری و بیماری‌های پیله‌آ و تکثیر آن

عمل تکثیر پیله‌آ باید از اواسط تا اواخر بهار، به روش‌های زیر انجام شود:‌

• قلمه زدن: ابتدا با چاقویی تیز، قلمه‌های انتهایی ساقه را به طول ۷ تا ۱۰ سانتی‌متر جدا کنید. سپس هر ۵ قلمه را در گلدانی با قطر دهانه ۹ سانتی‌متر قرار دهید. خاک را مرطوب نموده و دمای محیط را بین ۱۸ تا ۲۰ درجه سانتی‌گراد حفظ کنید. در چنین شرایطی ریشه‌دهی پیله‌آ یک ماه طول خواهد کشید.
• تقسیم بوته: در صورت پربوته شدن گیاه، می‌توانید آن را از خاک درآورید. سپس بوته‌ها را از هم جدا کرده و از هر بوته دسته‌های کوچک تهیه کنید. هر بوته (که شامل ریشه، ساقه و برگ می‌شود) را در گلدان‌های جداگانه بکارید. خاک گلدان و شرایط نگهداری و بیماری‌های پیله‌آ مشابه روش اول خواهد بود.

نگهداری و بیماری‌های پیله‌آ و درمان آن‌ها

• سیاه شدن برگ‌ها:

  با آبیاری زیاد، گیاه پیله‌آ به رنگ قهوه‌ای یا سیاه درآمده و دچار پوسیدگی خواهد شد. در این حالت باید قسمت خراب و پوسیده را جدا کنید تا این مشکل به سایر قسمت‌ها انتقال پیدا نکند و سپس میزان آبیاری را کاهش دهید. علت دیگر سیاه شدن برگ‌های گیاه می‌تواند سرمای هوا باشد. در این صورت، باید گیاه را به محیطی گرم‌تر منتقل نمایید.

• خشکی و سوختگی حاشیه برگ‌ها:

  در صورت زیاد بودن دما یا خشک بودن هوا، حاشیه برگ‌های پیله‌آ‌حالتی خشک و سوخته پیدا می‌کنند. در چنین شرایطی باید گیاه را به محلی با دمای مناسب و هوای مرطوب منتقل کنید.

• ایجاد کپک خاکستری روی گیاه:

  علت بروز این مشکل، قارچ بوتری‌تیس است که در صورت آبیاری و رطوبت زیاد فعال می‌شود و به گیاه حمله می‌کند. این قارچ نقاط خاکستری و زخم‌هایی روی برگ‌های پیله‌آ بوجود می‌آورد. برای جلوگیری از بروز آن و نگهداری و بیماری‌های پیله‌آ، از آبیاری مستقیم روی برگ‌های گیاه بپرهیزید. همچنین می‌توانید برای رفع این مشکل، گلدان را با سم فارچ‌کش سمپاشی کنید.

• ایجاد لکه‌های سوخته روی برگ‌ها:

  لکه‌های سوخته در اثر استفاده از مواد براق‌کننده شیمیایی یا قرار گرفتن روبروی اشعه مستقیم آفتاب روی برگ‌ها ایجاد می‌شوند. غبارپاشی در آفتاب نیز موجب ایجاد این لکه‌ها می‌گردد. برای رفع این مشکل، باید گیاه را به مکانی با نور ملایم‌تر انتقال دهید.

• بلند شدن ساقه و زیاد شدن فاصله برگ‌ها:

  اگر محیط کم‌نور باشد، ساقه‌های پیله‌آ بلند و منحرف شده و فاصله بین برگ‌های آن نیز زیاد می‌شود. در این شرایط گیاه را به مکانی با نر مناسب منتقل کنید.

• ریزش برگ‌های سبز:

  علت بروز این مشکل، کمبود آب و رطوبت است. اگر دیدید که برگ‌های گیاه دچار ریزش شده‌اند، گلدان را ۱۵ دقیقه درون تشتی پر از آب قرار دهید. غبارپاشی در تابستان را نیز فراموش نکنید.

• ریز شدن برگ‌های جدید:

  ریشه گیاه را بررسی کنید و در صورت متراک بودن آن، گلدان گیاه را عوض نمایید. در غیر این صورت می‌توانید هر دو هفته یکبار تغذیه مصنوعی دهید یا خاک سطحی گلدان را تعویض کنید.

• خمیده شدن ساقه و برگ‌ها:

  این مشکل می‌تواند نشان‌دهنده تشنگی گیاه باشد. برای رفع آن آبیاری مناسب را انجام دهید.

• وجود زخم‌های سفید و پنبه‌ای روی برگ‌ها:

  علت بروز این مشکل، شپشک آردآلود است. این آفت از شیره گیاه تغذیه می‌کند و موجب کم‌رنگ و بدشکل شدن برگ‌های جدید پیله‌آ شده و در نهایت آن را از بین می‌برد. اگر تعداد آفات کم است می‌توانید با استفاده از پنبه آغشته به آب و صابون یا الکل، آن‌ها را از روی گیاه پاک کنید. در صورت شدید بودن نیز می‌توانید از سموم حشره‌کش نفوذی کمک بگیرید.

• ایجاد تارعنکبوت در سطح زیرین برگ‌ها و زرد شدن آن‌ها:

  علت بروز این مشکل، کنه تارعنکبوتی (بخصوص در آب و هوای گرم و خشک) است. تامین رطوبت گیاه و قرار دادن آن در سایه، می‌تواند موجب کاهش و جلوگیری از بروز این آفت شود. برای رفع این مشکل می‌توانید از سموم کنه‌کش نیز استفاده کنید.

• پوسیدگی ساقه و بیماری لکه‌برگی:

  این بیماری در اثر آبیاری بیش از حد، خیس و غرقابی شدن خاک گلدان و هوای سرد و مرطوب ایجاد می‌شود. برای جلوگیری از آن و نگهداری و بیماری‌های پیله‌آ باید نوع خاک را طوری انتخاب کنید که زهکشی بسیار خوبی داشته باشد. همچنین گیاه را زیاد آبیاری نکنید و تهویه هوا را به خوبی انجام دهید.