سروپژیا: روش نگهداری و بیماری‌های آن

چطور می‌توان یک گیاه سروپژیا را پرورش داد؟نگهداری و رشد گیاه سروپژیا

مقدمه

سروپژیا گیاهی جالب و جذاب است که به دلیل شکل ظاهری برگ‌های خود، القاب فراوانی مثل دلربا، قلب زاویه دار و زنجیره قلب‌ها دارد. این گیاه برگ‌هایی به رنگ سبز داشته و عضوی از خانواده خرزهره و استبرق است. نگهداری و رشد گیاه سروپژیا بسیار راحت بوده و تنها با در نظر گرفتن چند نکته می‌توان از آن به عنوان یک گیاه آپارتمانی یا هدیه‌ای ارزشمند استفاده کرد.

سرزمین مادری سروپژیا، کشور‌های آفریقایی و جزایر قناری است. این گیاه زیبا پیش از سال 2000 میلادی به طور کاملا اتفاقی، در باغی مربوط به گیاهان پیدا شده و پس از چند سال به انگلستان فرستاده شده است. پس از آن گیاه سروپژیا به تمام دنیا تکثیر شده و هم‌اکنون در دسترس همگان است. در ادامه این مقاله تمام نکات مربوط به نگهداری و رشد گیاه سروپژیا گفته شده که برای علاقه‌مندان به این گیاه بسیار مفید است.

سروپژیا چه نوع گیاهی است؟

این گیاه زیبا در زمان کوتاه‌تری نسبت به سایر گیاهان رشد و کرده و ساقه‌های آن طول زیادی دارند. ساقه‌های این گیاه مانند طنابی محکم می‌باشد که در فواصل کوتاه، زوج گل‌هایی به شکل قلب و به رنگ سبز یا بنفش از آن بیرون آمده است. این گیاه نژاد‌های متفاوتی داشته که نوع سروپژیا وودی در کشور ما رایج است. سروپژیا به فضای گرم عادت داشته و در صورت فراهم کردن شرایط نگهداری آن، پرورش سروپژیا در منزل شما نیز امکان پذیر است.

چه امکاناتی برای نگهداری و رشد گیاه سروپژیا لازم است؟

گیاهان برای اینکه شاداب باشند و دچار مشکل نشوند نیاز به مراقبت دارند. برای اینکه گیاه سروپژیا در تمام طول سال سبز باشد باید اقداماتی به عمل آورد و شرایط مطلوبی برای آن مهیا کرد. شرایط لازم برای نگهداری و رشد گیاه سروپژیا عبارتند از:

گلدان مناسب

از آنجایی که رشد ریشه گیاه سروپژیا به آرامی صورت می‌گیرد، این گیاه نیاز به تعویض سالیانه گلدان ندارد. بهترین زمان برای تعویض گلدان این گیاه، اوایل بهاری است که نزدیک به سه سال از عمر آن گذشته باشد. با تعویض گلدان و باز شدن فضای رشد گیاه، نگهداری و رشد گیاه سروپژیا بهتر صورت می ‌گیرد و گیاه مرتب‌تر رشد می‌کند. همچنین تعویض گلدان بعد از خرید گیاه و بزرگ‌تر کردن گلدان آن به رشد خوب گیاه کمک می‌کند.

خاک مخصوص

خاک گیاه سروپژیا باید خاک سبکی باشد. هر چند انواع خاک‌هایی که می‌توان برای سروپژیا استفاده کرد، کم نیست، باید توجه کرد که خاک باید خاک مناسب برای گیاهان گوشتی باشد. بنابراین می‌توان از خاک کاکتوس برای نگهداری و رشد سروپژیا استفاده کرد و یا یک ترکیب 4 قسمتی به شرح زیر برای آن آماده کرد: دو قسمت ماسه، یک قسمت پیت، یک قسمت خاک باغچه. سومین راه هم اضافه کردن شن به خاک این گیاه است. همچنین اضافه کردن پرلیت به خاک سروپژیا از پوسیدگی ریشه‌ی آن جلوگیری می‌کند.

نور کافی

سروپژیا می‌تواند در شرایط کم نور کمی مقاومت کند اما مقاومتش در مقابل کمبود نور زیاد نیست. نور مناسب برای پرورش و رشد گیاه سروپژیا، نور غیرمستقیم آفتاب (نور آفتاب از پشت پرده یا نوری که در سایه به گیاه می‌رسد) و یا لامپ‌ LED مخصوص پرورش گیاه است. نور مستقیم خورشید ممکن است سروپژیا را اذیت کند، بنابراین باید در فصل تابستان از آن به خوبی مراقبت کرد و توجه داشت 2 تا 4 ساعت نور، می‌تواند نیاز گیاه را به طور کامل برآورده کند.

آب رسانی

به سروپژیا باید به حدی آب داد که خاک آن مرطوب باشد و نیازی به آبیاری پیوسته نیست. برای اینکه بفهمیم زمان آبیاری گیاه رسیده، باید انگشت خود را در خاک آن فرو ببریم، اگر دو سوم خاک خشک شده بود؛ باید به خاک سروپژیا آب بدهیم. نگهداری و رشد گیاه سروپژیا نیازمند این است که خاک به خوبی زهکشی شده باشد تا آب را از خود عبور دهد و باعث بیماری یا پوسیده شدن ریشه نشود. همچنین اگر خاک، آب را زیاد از خود عبور دهد، گیاه فرصت جذب مواد معدنی از آب را پیدا نمی‌کند و دچار مشکل می‌شود.

محیط مرطوب

رطوبت موجود در منازل برای نگهداری و رشد گیاه سروپژیا کفایت می‌کند. اگر منزل شما رطوبت کافی ندارد، باید رطوبت مصنوعی برای گیاه ایجاد کنید که بهترین راه آن ساخت جزیره برای گیاه است. برای این کار باید یک زیرگلدانی (بزرگ‌تر از گلدان) انتخاب کنید و در مرکز آن سنگریزه یا شن بریزید، سپس گلدان را روی سنگریزه‌ها قرار داده (به نحوی که بعد از آب ریختن، گلدان در آب نباشد) و درون زیرگلدانی را از آب پر کنید. برای نتیجه‌گیری بهتر، هر ده روز یکبار آب زیرگلدانی را عوض کنید. این جزیره مصنوعی، رطوبت مورد نیاز گیاه را تامین می کند.

دمای متعادل

از نظر دما، گیاه سروپژیا در دسته‌ی گیاهان حساس قرار می‌گیرد. برای اینکه در نگهداری و رشد گیاه سروپژیا، مشکل ایجاد نشود، باید دمای محیط آن را بین 15 تا 22 درجه تنظیم کرد. دمای بالاتر یا پایین‌تر از این مقدار، از سطح تحمل گیاه خارج بوده و باعث بروز مشکلاتی برای سروپژیا می‌شود. دما یکی از دلایلی است که باعث می‌شود نگهداری و رشد سروپژیا در در مناطق مرطوب راحت‌تر باشد.

کوتاه کردن ساقه‌ها

مهم ترین علت زیبایی سروپژیا، ساقه‌های بلند و برگ‌های آن است و معمولا احتیاجی به هرس کردن ندارد. حین نگهداری و رشد گیاه سروپژیا به سه دلیل ممکن است نیاز به هرس گیاه پیدا کنید: تمایل به تکثیر، مزاحمت ساقه‌ها و پژمرده شدن آن‌ها. سروپژیا زود وارد حالت استرس نمی‌شود و مقاومت بالایی دارد، بنابراین می‌توان ساقه‌های آن را از قسمت تنه کوتاه کرد.

استفاده از کود

استفاده از کود مناسب در نگهداری و رشد گیاه سروپژیا بسیار موثر است. نوع کود گیاه سروپژیا بستگی به فصل سال دارد. در بهار باید کود مایع محلول در خاک، یا نصف مقدار پیشنهاد شده از کود گیاهان متعادل را به گلدان اضافه کرد. برای تابستان کود مایع محلول در خاک کفایت می‌کند. همچنین برای فصول پاییز  زمستان نیازی به استفاده از کود نیست ولی در صورت لزوم می توان به میزان خیلی کم کود به گلدان اضافه کرد. قبل از اضافه کردن کود باید توجه داشت که زهکشی گلدان مناسب باشد؛ چون اگر سوراخ زهکشی بزرگ باشد، گیاه سروپژیا فرصت کافی برای جذب املاح و مواد معدنی از آب و کود را نخواهد داشت و کوددهی فایده‌ای نخواهد داشت.

چگونه سروپژیا را تکثیر کنیم؟

در صورتی که تمایل داشته باشید چند گلدان سروپژیا داشته باشید، می‌توانید با تکثیر گیاه این امکان را فراهم کنید. در مراحل نگهداری و رشد گیاه سروپژیا به دو صورت می‌توان این گیاه را تکثیر نمود.

قلمه زدن اولین روش برای تکثیر است. برای این کار باید از بخش‌های انتهایی ساقه قلمه‌هایی به طول حدود 6 سانتی‌متر زده و آن‌ها را داخل محلول مخصوص که در آن هورمون ریشه‌زایی هست، قرار داد. سپس آن‌ها را وارد خاک و کود مخصوص گیاهان گوشتی کرد. حدود سه ماه باید از قلمه‌ها به خوبی مراقبت کنیم تا در طی این مدت ریشه‌زایی صورت بگیرد.

اگر قلمه زدن برای شما سخت است می‌توانید به روش دیگری گیاه خود را تکثیر کنید. به این صورت که ابتدا در یک گلدان خاک و کود مخصوص گیاهان گوشتی را قرار داده و روی آن کمی شن بریزید. سپس از روی ساقه‌ی سروپژیا، غده‌های آن را جدا کرده و روی شن‌ها بگذارید. در این مرحله باید غده‌ها را آبیاری کنید اما دقت داشته باشید که آبیاری زیاد باعث خراب شدن گیاه می‌شود.

چه موانعی برای نگهداری و رشد گیاه سروپژیا وجود دارد؟

نگهداری و رشد گیاه علاه بر انجام آسان آن، موانعی نیز دارد. در صورت توجه نکردن به این مسئله، گیاه دچار مشکل شده و از بین خواهد رفت. این موانع به شرح زیر است :

• گاهی اوقات قسمتی از برگ‌های گیاه تغییر رنگ داده و تیره‌تر خواهند شد. علت این اتفاق رشد سروپژیا در محیط‌های نامناسب با رطوبت بالا، نور بسیار کم یا زیاد و آفت زدگی است.
• گاهی برگ‌های گیاه دچار ریزش شده و رنگ آن نیز تغییر می‌یابد. علت این اتفاق آب‌رسانی بسیار زیاد یا کم، متعادل نبودن دما و برطرف نشدن نیاز گیاه به نور است. این مشکل در صورت از بین نرفتن ریشه گیاه، با اصلاح شرایط قابل حل است.
• نگهداری و رشد این گیاه در محیط‌های نامناسبی که نور کافی نداشته و رطوبت بیش از حد نیز دارند، به گیاه صدمه زده و موجب از بین رفتن برگ‌های آن خواهد شد.
• ممکن است که گیاه دچار آفت زدگی توسط موجوداتی مثل شته و آردآلو شده باشد. برای رفع این مشکل باید سموم، صابون‌ها و شوینده‌های مخصوص از بین بردن این آفات را تهیه کرده و با تزریق به موقع آن به خاک، گیاه را از نابودی نجات دهید.
• اگر آب دادن به گیاه در مکان مناسبی صورت نگرفته یا بیش از نیاز خود در برابر نور آفتاب باشد، برگ‌های آن دچار سوختگی شده و از بین می‌رود.
• یکی از مشکلات این گیاه ، از بین رفتن ریشه و تغییر حالت برگ آن است. در این مورد برگ گیاه طراوت خود را از دست داده و به سمت پایین خم خواهد شد. دلیل این مشکل آب دادن زیاد به گیاه و خارج نشدن آب اضافه از گلدان است.

جمع بندی

گیاه سروپژیا از زیباترین گیاهانی است که نگهداری از آن طراوت و شادابی را در محیط اطرافش پراکنده می‌سازد. مثل تمام گیاهان، مراحل نگهداری و رشد گیاه سروپژیا نیازمند رعایت اصول و انجام مراقبت‌های خاصی است. اما مراقبت‌های این گیاه به راحتی انجام می‌گیرد. برای سرسبز نگه‌داشتن و حفظ سرزندگی آن، صرف زمان و انرژی زیادی لازم نیست. به طور کلی با توجه به زیبایی‌ و جذابیت این گیاه و عدم نیاز آن به مراقبت‌های زمان‌بر و سنگین، نگهداری از آن از هر نظر به صرفه است. درنتیجه می‌تواند چهره زیبایی به مکانی که گلدان سروپژیا را در آن قرار می‌دهید، ببخشد.